Van 12 t/m 27 november toont de Universiteit Leiden in de expositiezalen van ARS een selectie uit haar collectie hedendaagse grafiek en tekenkunst. De universiteit bezit een uitgebreide collectie kunst op papier. Deze bestrijkt de Nederlandse kunst vanaf 1500 tot en met nu.

Op zondag 13 november om 15:00 vond de opening van de expositie plaats en was tevens de boekpresentatie van ‘For Study and Delight’ dat een overzicht toont van de prentencollectie.

Ik ben enorm blij hierin te zijn opgenomen als meest recente aanwinst.

Inmiddels ben ik begonnen te experimenteren met bewegend beeld. Het vele geschoten materiaal aan het sorteren en bewerken. Ik heb veel ideeën ontwikkeld en het was moeilijk kiezen waarmee te beginnen. Ik ben nu bezig met een test waarbij ik het fotografische materiaal combineer met het tekenen.

Stills uit de animatie ‘Helmgras’ (werktitel).

Twee stills uit een film van de zee met glitch:

In de maand voorafgaande aan mijn vertrek naar Den Helder ben ik begonnen aan een nieuwe serie tekeningen met de titel  ‘My digital backyard’.

My digital backyard 4

De eerste weken in Den Helder ben ik rustig gaan zoeken naar bruikbare beelden in de omgeving. Heb ik een begin gemaakt met het bewerken daarvan en heb ik manieren bedacht waarop ik mijn beschreven idee kan vormgeven.

Tegelijkertijd ben ik verder gegaan met het werken aan mijn nieuwe serie.

De serie is een vervolg op Glitches. In dit geval echter betreft het niet een stuk land waar de omgeving vervormd is geraakt door middel van een foutje in de software, maar toont het de beperkingen van Google Maps bij het vorm geven van een 3D beeld. Bij het in kaart brengen van architectonische omgevingen gaat dit vrij goed. Waar het de weergave van de natuur betreft blijkt het echter nog niet zo makkelijk een realistische weergave te bereiken. Bomen lijken meer op abstracte glazen sculpturen waarin een boom gevangen zit of op geometrische bouwsels waarbij de boom als een platte tekening op een drie dimensionale vorm is geplakt.

My digital backyard 1 en 2 (in wording)

My Digital Backyard 3 (in wording)

Het idee voor deze serie ontstond naar aanleiding van een tip van Juliette Verberk over een spannende glitch in Google Street View in de straat om de hoek van mijn studio. Na het bekijken van deze glitch ben ik digitaal gaan rondwandelen in de omgeving van mijn huis en studio in de hoop op nog meer glitches te stuiten. Noemenswaardige glitches vond ik niet. Wel ontdekte ik dat de bomen in mijn eigen tuin er in Google Maps uit zien als een soort abstracte bouwwerken.

Het extreme verschil tussen de natuur en de vormen die deze aanneemt in de computer kan ik goed gebruiken om het idee dat de natuur moet wijken voor de technologische ontwikkelingen te laten zien.

Zoals ik in de vorige blog iets uitgebreider schreef wil ik me in deze werkperiode laten inspireren door de film ‘Long goodbye’ van David Claerbout. Hierin onderzoekt Claerbout hoe hij het voorbij gaan van tijd zichtbaar kan maken. Hij streeft ernaar om beweging of verandering te laten zien in natuurlijke fenomenen, zoals de wind in de bomen of op het water. Een bloem die beetje bij beetje verdwijnt met elke dag die voorbij gaat. Of door het tonen van variaties in zonlicht en wolkenluchten. Zijn beelden versnellen en vertragen, hij knipt in het beeld materiaal en zoomt in en uit. Hierdoor lijken heden, verleden en toekomst door elkaar heen te lopen of niet te bestaan. Dit maakt de film dromerig en vervreemdend van karakter.

De eerste weken hier heb ik gebruikt om te acclimatiseren en de omgeving te verkennen. Op zoek naar bruikbare elementen in de natuur voor het maken van bewegende tekeningen.

Opvallend waren meteen de bladeren van de Witte Abeel die aan de ene zijde groen en aan de andere wit zijn en de wolkenluchten die met het tempo van een timelaps worden voortgestuwd over de duinen. Prachtige paarse distels, donzig-zachte roze heidebloempjes die dansen in de wind, het komen en gaan van schaduwen en de intense schittering van het licht op de golven aan zee.

Omdat twee maanden erg krap is om (meerdere) met de hand getekende bewegende beelden te maken, ben ik fotoreeksen gaan schieten. In de studio wil ik uitproberen of deze beelden op een bruikbare wijze te combineren zijn met het tekenen en of de beelden op zich zelf staand te gebruiken zijn.

Stills van test met wolkenlucht

Still van test met heidebloemen

Still van test met bloemen in de tuin

Ik ben zeer verheugd de maanden juli en augustus te mogen wonen en werken in het pompgemaal in Den Helder, het binnenland atelier van het Mondriaan Fonds.

2014 en 2015 werkte ik, met een gulle ondersteuning van het AFK in de vorm van een ontwikkelbudget, dagelijks aan een animatie met de werktitel ‘Game Over‘.

Een periode die bedoeld was om de mogelijkheden van het animatie-maken uit te diepen werd al snel een proces waarin ik het merendeel van de tijd uitvoerend bezig was. Ik moest technisch veel uit zoeken en het maken van de hoeveelheid tekeningen die nodig was om mijn beschreven idee vorm te geven bleek zowel fysiek als mentaal een uitdaging.

Twee jaar dagelijks tekenen resulteerde in ‘The order in which things happen’. Een zo goed als affe handgetekende stop motion animatie, met daarin een vrije verbeelding van de gevolgen van de menselijk drang naar vooruitgang. Met grote dank aan het AFK, maar ook aan Eddo Hartmann en Ronald Huynen zonder wiens technische ondersteuning ik de film niet had kunnen maken en aan Emmanuelle Ornon voor de prachtige op maat gemaakte muziek bij mijn beelden.

De voorlopige versie kun je zien op https://vimeo.com/147797414 met het wachtwoord AFK.

In het pompgemaal:

Als reactie op mijn ervaringen tijdens het maken van ‘The order in which things happen’ schreef ik een aanvraag om in Het Pompgemaal een vervolg te geven aan het maken van animaties, maar dan met de focus op beeldend onderzoek. Met de nadruk op het vertellen van een verhaal op een suggestiever wijze. En het medium animatie in te zetten voor het maken van bewegende tekeningen in plaats van mijn ideeën er op narratieve wijze mee te vertalen. Kort samengevat schreef ik het volgende plan:

Tijdens mijn werkperiode wil ik me laten inspireren door de wijze waarop David Claerbout in de film Long Goodbye het verstrijken van tijd zichtbaar maakt. Dit gegeven wil ik inzetten om kijkers bewust te maken van de gevolgen van de menselijke expansiedrift en het contrast tussen de natuur en technologische ontwikkelingen.

Meer over het pompgemaal:     www.mondriaanfonds.nl/pompgemaal-den-helder

Afgelopen maand kreeg ik de curator van het prentenkabinet van de Universiteit Leiden op bezoek in mijn studio.

Vier tekeningen uit de serie Glitches hebben nieuw onderdak gevonden en zijn onderdeel geworden van de in 1600 opgerichte prentencollectie. De collectie is oorspronkelijk begonnen als een verzameling van grafiek, maar sinds een aantal jaren is de focus langzaam verschoven naar de hedendaagse tekenkunst.

Meer over de collectie vind je hier:  http://www.bibliotheek.leidenuniv.nl/bijzondere-collecties/prententekeningenportretten/intro-prenten.html

Dit zijn de aangekochte tekeningen:

Glitch #7, graphite on paper, A3, 2014

Glitch #8, graphite on paper, A3, 2014

Rare digital phenomena color 2, graphite on paper, A3, 2015

Rare digital phenomena color 4, graphite on paper, A3, 2016

Zaterdag 25 juni opende de duo expositie Spheres bij Bergarde Galleries te Heerjansdam. De expositie is nog te bezichtigen t/m 10 september 2016

 Adres:  Landgoed Het Buitenland, Het Buitenland 1, Heerjansdam

Openingstijden:  Donderdag en vrijdag 11:00-17:00, en op afspraak

Meer info op:  www.bergarde.com

Ik en Eefje Zalm van de galerie.

Afgelopen jaar ben ik gevraagd door Galerie Plaatsmaken samen met Rosa Menkman, Alexandra Roozen en Harmen Liemburg deel te nemen aan het project ‘Grind the Gap’. Een project waarbij we naar eigen inzicht werk zullen maken door handmatige grafische technieken te combineren met de moderne technologie uit het FAB LAB.

Ter voorbereiding van dit project, waarvoor we in september de werken gerealiseerd zullen hebben, kregen we een masterclass etsen van Stijn Peeters aangeboden.

Vier dagen lang hebben we de ruimte en middelen tot onze beschikking gehad om alle verschillende mogelijkheden van het etsen te onderzoeken.

We zijn begonnen met een snelle opdracht van Stijn waarbij we kennis maakten met de basisprincipes van het etsen gecombineerd met een aquatint.

Ik heb eerst een aquatint opgezet en wit en grijstinten uitgespaard door te schilderen met etsgrond en delen af te plakken met tape. Na een eerste drukgang heb ik er een lijnets over heen gezet om de vormen aan te scherpen.

Na de eerste opdracht gingen we zelfstandig aan de slag. Tijdens mijn eerste opleiding (docentenopleiding tekenen) heb ik de etstechnieken al vrij uitgebreid geleerd. Ik ben daar afgestudeerd met een serie grote etsen en een serie foto’s. Ik had echter nog nooit een mezzotint gemaakt, dus besloot deze techniek eens te gaan onderzoeken.

Dit bleek een zeer precieze techniek waarbij op de plaat moeilijk te zien is hoe wit of grijs de weg geschraapte vlakken zullen uitvallen. Om het zachte beeld iets te verscherpen heb ik ook hier een hele fijne, minimale lijnets toegevoegd na de eerste drukgang.

In het werk waarmee ik afstudeerde heb ik gewerkt met vernis mou, een zachte was die je verwarmt zodat je er vormen in af kunt drukken. Destijds heb ik een geheel werk, de huid van een persoon, opgebouwd uit mijn eigen vinger afdrukken. Omdat ik toen maar kort heb kunnen experimenteren met deze techniek besloot ik hier op dag drie eens opnieuw mee te spelen.

Een fijn experiment, maar er was te weinig tijd om door te werken op het beeld. Ik wil er nog meer diepte en verschil tussen de twee gescheiden delen in aanbrengen… wordt vervolgd.

’s Avonds mochten Rozemarijn Westerink en ik bij Aline Eras logeren en hebben we ons gezamenlijk voorbereid op de laatste dag.

In de avond vier koralen naar de waarneming geschraapt in mezzotint. De volgende dag gestoeid om ze goed afgedrukt te krijgen een kleine oplage kunnen drukken. Zonder ondersteunende lijnets deze keer.

De koralen en bladeren zijn ter voorbereiding van aankomend werk… daar over later meer.

Aan de masterclass deelnemende kunstenaars:

Rozemarijn Westerink, Aline Eras, Anya Janssen, Rosa Menkman, Casper Verborg, Koes Staassen, Matthias Schaareman en Joris Maltha en Daniel Gross van Catalogtree.

Meer informatie over de masterclass: https://zwaarmetaalnieuwlicht.wordpress.com/2016/04/21/lezing-plaatsmaken-23-april/