Zaterdag 26 maart opende de expositie Ruimtelijk Vlak in De Boterhal in Hoorn.
Anderhalf jaar geleden kwamen Liesje van den Berk en ik erachter dat we allebei in gedachten hadden eens in de Boterhal te willen exposeren. Zij door haar kennismaking met Loes Groothuis, die daar op dat moment actief was. Ik zelf omdat ik na mijn afstuderen op vele plekken heb geëxposeerd, maar nooit in het mooie Hoorn waar ik ben opgegroeid.
Zo ontstond het plan samen een voorstel te doen voor de expositie Ruimtelijk Vlak:
Ruimtelijk Vlak
De tekeningententoonstelling ‘Ruimtelijk vlak’ toont werken die gemaakt zijn op of met papier. Bij alle geselecteerde kunstenaars vormen de begrippen ruimte en/of ruimtelijkheid op geheel eigen wijze inhoudelijk het uitgangspunt voor hun werk.
Vragen als ‘welke ruimte bestaat er binnen de grenzen van het papier’ en ‘kunnen deze worden doorbroken’ spelen een belangrijke rol.
Een mooi contrast in benadering vormen onder andere de werken van Maurice van Daalen en Annelinde de Jong. De plattegronden van Maurice van Daalen tonen een zelf ontworpen, fictieve wereld. Door middel van een zeer nauwkeurige bijbehorende codering kan de kijker beetje bij beetje de afmetingen en structuren van de getekende ruimtes ontrafelen. Op deze wijze weet hij een plat stuk papier om te toveren tot een oneindige wereld die het belevingsvermogen van de kijker op de proef stelt. Annelinde de Jong maakt monumentale papieren bouwwerken die ingrijpen in een bestaande ruimte. De werken zijn ogenschijnlijk massief, maar blijken bij benadering fragiel en kwetsbaar. Haar werken zijn tegelijkertijd ruimtelijk en plat.
Tevens staat de vraag wanneer een werk nog een tekening genoemd kan worden centraal. Zo wordt er niet alleen getekend met potlood, maar ook met licht en ontstaan er lijnen doormiddel van snijden, knippen en plakken. In andere werken versterkt de toevoeging van tijd, in de vorm van levende tekeningen, de ruimtelijke ervaring.
In de tussentijd organiseerde Drawing Centre Diepenheim de landelijke tekeningenmanifestatie DRAWING FRONT. De Boterhal werd gevraagd deel te nemen aan de manifestatie die in dezelfde periode gepland stond als onze op tekenen georiënteerde, en door de Boterhal inmiddels gehonoreerde, Ruimtelijk Vlak.
Hierdoor mochten we een spread wijden aan onze expositie in het DRAWING FRONT MAGAZINE:
Hier een overzicht van de expositie:
Van links naar rechts en van boven naar beneden:
Annelinde de Jong (papieren muur), Marleen Kappe (2e foto installatie aan linkermuur), Marjo Vaessen, Liesje van den Berk, Cathelijn van Goor en Marianne Lammersen (verdeeld over 4 foto’s), Maurice van Daalen en Joost Bakker.
Over wie we het volgende schreven:
De eerste drie kunstenaar spelen op hun eigen manier met het thema ruimtelijkheid binnen het vel papier.
Werken zoals die van Iris Frerichs geven het gevoel alsof de kunstenaar zelf door het venster het beeld in is gestapt om daar een driedimensionale vorm te bouwen, die wij als kijker slechts vanuit 1 hoek kunnen bezichtigen.
De tekeningen en video’s van Marjo Vaessen gaan vaak over ruimtes waarmee zij een persoonlijke band ervaart. Zelf schreef zij: “Het huis, het vooruitzicht van de plek die straks anders zal zijn. Ik denk dat het alles omvat, als ik de kamer in mijn kop openzet. Langzaam stroomt de ruimte vol met een bed, een kast een stoel en dingen, dingen die een wereld in zich dragen. Soms word ik er nog wel eens wakker, met het raam op precies de juiste plek. “
In de werken van Joost Bakker komt het thema ruimtelijkheid op verschillende wijzen naar voren. De ene keer zie je een stadion uit de context van de omgeving getrokken, waardoor de verhoudingen van het bouwwerk onduidelijk worden. Een andere keer weet hij door schaduw toe te voegen aan een simpele lijn een abstracte afgrond of een scherpe snede in het papier te verbeelden. Daarnaast zet hij zijn beelden in beweging wat de suggestie van de aanwezigheid van ruimte binnen zijn kader alleen maar vergroot.
Bij de kunstenaars Maurice van Daalen, Marleen Kappen, Liesje van de Berk en Cathelijn van Goor, ligt de nadruk meer op het concept van ‘ruimte’.
In het werk van Maurice van Daalen speelt de ruimte een wezenlijke hoofdrol. Hij laat zich in zijn werk inspireren door verhalen waarin ruimten een dusdanig grote rol spelen dat deze haast een personage op zich wordt. Denk aan verhalen van Edgar Allen Poe of het boek ‘Het kaartenhuis’ van Danielewski, waarin het huis een levend orgaan lijkt te zijn.
In het werk van Marleen Kappe staat de vraag wat de verhouding is tussen de mensen en de openbare ruimte en mensen en objecten centraal.
Liesje van den Berk onderzoekt de onzichtbare ruimte die er is tussen mensen, objecten en hun omgeving. Deze “lege” tussenruimtes vormen haar tekeningen.
Cathelijn van Goor heeft een recente serie tekeningen gemaakt gebaseerd op 16 kilometer land in Google Street View dat vervormd is geraakt door een foutje in de elektronische apparatuur tijdens het in kaart brengen van het gebied.
In het werk van Annelinde de Jong en Marianne Lammersen lijkt de begrenzing van het papier niet meer genoeg ruimte te bieden voor het verhaal dat ze willen vertellen.
Bij Annelinde de Jong is het niet het potlood op het papier, maar het papier zelf dat tot een nieuwe vorm komt..
Marianne Lammersen maakte voor onze tentoonstelling een ruimtelijke installatie vanuit twee dimensionale voorstellingen. Ruimtelijk werd plat en plat werd weer ruimtelijk.
Het samenstellen van Ruimtelijk met Liesje van den Berk was intensief, maar zeer leuk en inspirerend. Zo ook het werken met Gerda Schimmel, die ons aanspreekpunt was binnen De Boterhal en een grote hulp voor het realiseren van de expositie.
http://liesjeberk.nl/ http://www.gerdaschimmel.nl/
http://www.boterhal.com/
_________________________________________________________________________________________
En de eerste vertoning van ‘The order in which things happen’. Een animatie waaraan ik de afgelopen twee jaar non-stop heb gewerkt. Met grote dank aan het Amsterdam Fonds voor de Kunsten en Stichting Stokroos voor de genereuze ondersteuning!
Met grote dank aan het:
